Apendice:Come voltà in Noeuva Ortografia Lombarda el dialet ticines scrivud con l'ortografia ticinesa

Lombard Questa pagina del Wikizzionari chì l'è scrivuda in lombard, con la Noeuva Ortografia Lombarda

1. Fàgh i cambiament ai parolle inscì come descrivud in de la tabella chì de sota

modifega
modifiche fondade sora la gramatica modifiche fondade sora la pronuncia in dialet milanes acent in mez a la parola de toeu via modifiche fondade sora la pronuncia in di alter dialet domà un cambi del segn grafich
Letera
in ortografia ticinesa
Pronuncia IPA Trasformazzion in
Noeuva Ortografia Lombarda
Esempi
À à [a] in mez o in principi de la parolla à → a

+ e se l'è inanz de l'ultima letera e l'ultima letera l'è una consonant la gh'hà devesser dobia!

càr → carr
[a] a la fin de la parolla l'è istess cà → cà [ka]
Á á [ɐ] [ɑ] á → a stráda → strada [strɑ:da]
áa [ɐ:], [ɑ:] (participi passad e 'na quai parolla compagna de 'n participi passad[1]) áa → ád vardàa → vardad [var'dɒ:]
àa [a:] àa → a lumbáart → lombard
B b [b] l'è istess
C c [tʃ] denanz a i,e
[k] denanz ai alter letere
l'è istess lénc → léncer
cc [k:] denanz ai alter letere (anca a "h" a la fin de la parola) cc → c cch → Lech
[ttʃ] denanz a i,e l'è istess
[ttʃ] in fin de parolla l'è istess cc → lecc
D d [d] l'è istess
E è [ɛ] in mez o in principi de la parolla è → e

+ e se l'è inanz de l'ultima letera e l'ultima letera l'è l o r la gh'hà devesser dobia!

pèna → pena
[ɛ] a la fin de la parolla l'è istess
èe [ɛ:] in mez a la parolla èe → e vèert → vert
é [e] in mez o in principi de la parolla é → e déntar → dentar
[e] a la fin de la parolla l'è istess
ée [e:] (a la fin de la parolla) l'è istess assee → assee [a'se:]
[e:] (a la fin de la parolla -

nom con feminil in [era] o comunque per i parolle che in lombard oriental finissen con r)

e → er
[e:] in mez a la parola l'è istess
F f [f] l'è istess
[f] a la fin de la parolla (quand che in ortografia milanesa a se scrivariss v,

de sicur: nom maschil che finissen con "va" al feminil)

f → v
G g [g] denanz a "a", "o", "u"
[g] denanz a qualsessia consonant via che "l" e "n" (varda de sota)
l'è istess
[ʤ] denanz a "i", "e" -l'è istess, quand che i esisten minga in

di dialet indove chea se pronuncia [z] o [ʒ]

-despoeu de s ► varda de sota

g → sg

(quand che i esisten di dialet lombard indove che's pronuncia [z] o [ʒ] -

despess el capita denanz a "io", "iu",

"ia", "ieou" con la "i" minga acentada)

[ʤ] deperlee in fin de parolla l'è istess
gg [dʤ] l'è istess
gn [ɲ] l'è istess
gl [ʎ] gl → j
H h l'è istess
ì [ɪ] in mez o in principi de la parolla ì → i

+ e se l'è inanz de l'ultima letera e l'ultima letera l'è l o r la gh'hà devesser dobia!

padelìn → padelìn
[ɪ] a la fin de la parolla l'è istess
ìi [ɪ:] ìi → i vedarìi → vedarii
í [i] í → i cuníli → cunili
[i] (a la fin de la parolla) l'è istess
íi [i:] (a la fin de la parolla - participi passad) íi → ii finíi → finii
J j [j] l'è istess pajöö → pajoeu
k [k] l'è istess
L l [l] foeura che despoeu de [g] (varda de sora) l'è istess
ll [ll]
[l] (a la fin de la parolla con vocal curta acentada prima)
l'è istess
L l [l] foeura che despoeu de [g] (varda de sora) l'è istess
M m [m] l'è istess
N n [n] l'è istess campanin → campanin
œ [œ] œ → oeu sœ → soeu
Ò ò [ɔ] ò → o dòna → dona
[ɔ] (a la fin de la parolla) l'è istess
òo [ɔ:] òo → o pòor → por
ó [o] ó → o

+ e se l'è inanz de l'ultima letera e l'ultima letera l'è una consonant l e r la gh'hà devesser dobia!

óo [o:] (a la fin de la parolla) óo → oo vedaróo → vedaroo
[o:] (in mez a la parolla) óo → o
ö [ø] ö → oeu vöj → voeuj [vøj]
öö [ø:] ö → oeu fjöö → fjoeu
P p [p] l'è istess
Qu qu [kw] l'è istess
R r [r] l'è istess
s [s] (foeura che denanz a "ci" o "gi" ► varda de sota) l'è istess
[z] in mezz a la parolla o a la fin de la parolla se l'è minga dopia

(foeura che denanz a "ci" o "gi" ► varda de sota)

l'è istess
ss [s] l'è istess
Sc sc [ʃ] denanz a "i" o "e" o a la fin de la parolla
[sk] in di alter casi
l'è istess
S'c s'c [stʃ] l'è istess
Sg sg [ʒ] l'è istess
s'g [sdʒ] l'è istess
T t [t] l'è istess
ù [ʊ] ù → o (ó a la fin de la parola) padrùn → padron
ùu [ʊ:] ùu → o (oo a la fin de la parola)
ú [u] ú → o (ó a la fin de la parola) úra → ora
úu [u:] ú → o (oo a la fin de la parola) dutúur → dotor
ü [y] ü → u

+ e se l'è inanz de l'ultima letera e l'ultima letera l'è l o r la gh'hà devesser dobia!

üga → uga
üü [y:] üü → u düür → dur
[y:] (a la fin di participi passad) üü → ud
V v [v] l'è istess
w [w] l'è istess wikizzionari → wikizzionari
[v] l'è istess wikizzionari → wikizzionari
x [ks] l'è istess
y [i]
[j]
l'è istess
Z z [tʦ] al principi o a la fin de la parolla l'è istess zòca → zoca

nàanz → nanz

[dz] in mez a la parolla l'è istess za → meza
Ź ź [dz] al principi de la parolla ź → z źitèll → zitell
zz [tts] l'è istess cazzöla →cazzoeula
  1. per esempi ducaa → ducad; praaa → prad

2. Ona quai altra roba de sgiontà

modifega

A. Sgionta e a la fin di plural feminil di nom e di agetiv che al singolar finissen con a

(varda anca Appendix:Plural di nom in lombard)

B. Sgionta er ai verb de la terza coniugazzion al moeud infinid

C. Sgionta "h" denanz a tute i vos del verb havé

D. Sgionta "l" in fond ai nom che finissen con "öö" (oeu in Noeuva Ortografia Lombarda)

Esempi:
In ortografia ticinesa: "fiöö"
In Noeuva Ortografia Lombarda: "fioeul"

E. Lassa scrivud l'acent in di verb a l'infinid in forma riflessiva

Esempi:
In ortografia ticinesa: "vardà" → forma riflessiva "vardass"
In Noeuva Ortografia Lombarda: "vardà" → forma riflessiva "vardàss"